مهاجرت به اروپا و زندگی در کشورهای این قاره آرزوی خیلی‌ها است. همه ساله تعداد زیادی از افراد را شاهد هستیم که به روش‌های گوناگون مانند کار، تحصیل، سرمایه‌گذاری و… سودای مهاجرت و زندگی در اروپا را دارند. اما آیا زندگی در اروپا ساده است؟ در این میان تا چه اندازه از مشکلات زندگی در اروپا آگاه هستید؟
هر جای دنیا آسمان آبی است و مردمان با خوشی‌ها و تلخی‌های زندگی روزگار می‌گذرانند. فکر اینکه زندگی در اروپا به معنای ماندن در بهشتی بی‌پایان است، چندان منطقی نیست. اگر چه شرایط زندگی مردم عادی برای برخی از کشورهای اروپایی خوب است، اما این دلیل نمی‌شود که چشم بر تمام ماجراها بسته و از چالش‌های زندگی در اروپا صحبت نکنیم. در این مقاله از گروه آرامش سفر قصد داریم تا به جریان زندگی مردم کشورهای مطرح اروپایی وارد شده و اندکی از مشکلات زندگی در اروپا برای ما ایرانی‌ها صحبت کنیم.
منظور از مشکلات و یا چالش‌ها چیست؟
در همین اول ماجرا بهتر است درک شفافی از مشکل و یا چالش زندگی در اروپا داشته باشیم. زیرا در کل با دو نوع چالش روبرو هستیم.
- چالش‌هایی که به علت شوک‌های فرهنگی و یا عدم آشنایی با شرایط زندگی در کشور جدید ایجاد می‌شوند. سختی زبان و حتی عدم آشنایی با آداب و رسوم از چنین مشکلات زندگی در اروپا هستند که قاعدتاً به مرور زمان مرتفع خواهند شد.
- چالش‌هایی که به معیشت زندگی و جریان‌های اقتصادی وابسته هستند. به هر حال از اجاره ملک تا هزینه زندگی و... ماجراهای بی‌پایان برای زندگی در کشورهای اروپایی است که می‌توانند زمینه‌ساز چالش‌ها و مشکلاتی جدی باشند.
حالا با تفکیک چالش‌ها و دورنمای کلی از سختی های زندگی در اروپا وارد جزئیات بحث خودمان می‌شویم و این مشکلات و سختی‌ها را جداگانه بررسی می‌کنیم.
- عدم اطلاعات کافی از قوانین کشورهای اروپایی
همین حالا اگر از شما در مورد قوانین ایران سوالاتی بپرسند مطمئناً بسیاری از آنها را نمی‌دانید، اما ناخواسته رعایت می‌کنید. زیرا قوانین به بخشی از زندگی جاری شما تبدیل شده است. اما شرایط در کشوری دیگر که آنجا متولد نشده‌اید و زندگی نکرده‌اید و تازه وارد هستید، اندکی پیچیده است. چرا که با قوانین جاری در آن کشورها آشنا نیستید. قوانینی که برای مردمی بومی عادی است و بی‌خبر تمام و کمال رعایت می‌کنند و احتمالا باعث چالش‌ها و یا شوک‌های فرهنگی در مهاجرین می‌شود. خصوصاً که افراد با پس زمینه قوانین حاکم بر ایران در این کشورها حاضر شده و گاهاً قوانین نهادینه شده در آنها برای کشور اروپایی مشکل‌ساز است.
- برقراری ارتباط با اروپایی‌ها
متأسفانه مردم اروپایی به اندازه ما آسیایی‌ها خصوصاً ایرانی‌ها خونگرم و صمیمی نیستند. تنها زندگی کردن و عادت به تنهایی بخشی از جامعه امروز اروپا است و در برخی کشورها آمارهای این پدیده بسیار پررنگ است. مردم اروپایی گفتگوی رک و بی‌پرده و بدون تعارف دارند و در روابط اولیه خود بسیار جدی و خشک هستند. در چنین شرایطی تمام مراودات شما با اروپایی‌ها در مذاکرات کاری و شغلی خلاصه می‌شود و بعید است به سادگی دوستی بسیار صمیمی و خودمانی پیدا کنید. از طرفی عادت به خوش و بش و تعارف کردن بخش پررنگی در اخلاق ما ایرانی‌ها است و در نگاه اروپایی‌ها خیلی گنگ و بی‌معنی است و گاهاً باعث چالش‌هایی می‌شود. به هر حال برقراری روابط قوی با اروپایی‌ها از جمله چالش های زندگی در اروپا برای ایرانی‌های خوش‌نشین است.
- حس غریبه بودن
مهاجر، همیشه مهاجر است و در تمام سال‌هایی که مهاجرت کرده، حس غریبه بودن را همراه خود دارد. هر اندازه به کشور مهاجر پذیر مانند فرانسه و یا کانادا سفر کنید، حس غریبه بودن کمتر است. اما در کشورها با فرهنگ بسته‌تر مانند آلمان، اسپانیا، ایتالیا و حتی فنلاند این حس پررنگ‌تر است. خیلی‌ها را دیده‌ایم که پس از سال‌ها زندگی در اروپا همچنان حس یک فرد غریبه و تازه وارد را دارند. برعکس برخی آنچنان انعطاف پذیر هستند که به سرعت از این مرحله عبور کرده و بعد از مدتی خود را یک شهروند تمام عیار می‌دانند.
- مشکلات امنیتی
در کل امنیت کشورهای اروپایی خوب است و حتی در برخی از آنها آمار جرم و جنایت نزدیک به صفر است. اما به هر حال مهاجرین تازه وارد نسبت به خیلی از چیزها ناآگاه و کم آگاه هستند و بسیاری از جریانات زندگی در اروپا آنها را سردرگم می‌کند. نرخ دزدی، سوءاستفاده مالی، کلاه برداری و… از مهاجرین در کشورهای اروپایی زیاد است و تمام این مشکلات از عدم آگاهی لازم و احساس ناامنی پیدا می‌شود.
- غریبه بودن به آداب و رسوم و فرهنگ اروپایی
کافی است پای صحبت یک مهاجر تازه نفس کشورهای اروپایی بنشینید تا فهرست بلند بالایی از انواع شوک‌های فرهنگی را لیست کند. زندگی هر روزه مهاجران در اروپا توأمان با انواع چالش‌های فرهنگی است. چرا که آداب و رسوم چیزی نیست که لای کتاب‌ها و تحقیق و جستجوی اینترنتی قبل از مهاجرت یاد گرفته باشید. غریبه بودن با فرهنگ از مشکلات زندگی در اروپا برای ایرانی‌ها است. عبور از این مشکل نیز به انعطاف پذیری شما بستگی دارد. خیلی‌ها به سرعت باور نکردنی در جریان فرهنگی اروپایی غرق شده و حتی از خود آنها بهتر و عمیق‌تر آداب و رسوم را رعایت می‌کنند و خیلی‌ها همچنان در دوراهی ایران و اروپا و احساس نوستالژیک فرهنگ ایرانی‌ها باقی می‌مانند.
- زبان رسمی در کشور مقصد اروپایی
زبان از بزرگترین چالش های زندگی در اروپا است. کسانی که زبان انگلیسی نمی‌دانند، بهتر است از همان ابتدا قید مهاجرت را زده و تا دریافت نمره قابل قبول در آزمون‌های آیلتس و یا تافل برای مهاجرت اقدام نکنند. خصوصاً که ارائه مدرک زبان از شرایط اصلی مهاجرت است. اما حتی با مدرک بالای زبان انگلیسی هم باز در ارتباط با اروپایی‌ها مشکلاتی وجود دارد. خصوصاً که در کشورهای مختلف اروپا با زبان رسمی متفاوت از زبان انگلیسی، این چالش جدی‌تر است.
زبان‌های آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی، فنلاندی، سوئدی و… سخت و پروسه یادگیری آنها طولانی است. شاید با زبان انگلیسی کار شما در کشورهای غیرانگلیسی راه بیافتد. اما بدون مهارت بر زبان بومی هرگز نمی‌توانید روابط قوی با مردمان بومی در کشورهای مختلف اروپایی ایجاد کنید.
- پیدا کردن شغل مناسب با درآمد کافی
بدون شغل در هیچ جای دنیا نمی‌توانید زندگی کنید و قاعدتاً برای مهاجرت به کشورهای اروپایی باید به دنبال شغل مناسبی باشید. اما پیدا کردن همین شغل از مشکلات زندگی در اروپا برای ایرانیان است. چرا که به هر حال مهاجرها افراد غریبه هستند و اعتماد به آنها برای سپردن شغل‌های حساس و کلیدی با درآمد خوب چندان ساده نیست. معمولاً مهاجرین از طریق جاب آفر (پیشنهاد شغلی) به کشورهای اروپایی سفر می‌کنند. اگر چه در این حالت قبل از مهاجرت شغل خود را پیدا کرده‌اید. اما تا وقتی در محل کار حاضر نباشید، هیچ دیدگاهی نسبت به وضعیت شغلی و کارفرما ندارید. از طرفی جابه‌جا کردن شغل برای افرادی که با جاب آفر مهاجرت می‌کنند تا حدودی دشوار است. در عین حال همیشه احتمال ریپورت وجود دارد و تا زمانی که اقامت دائم نگیرید، همواره در فاز مهاجرت و اقامت موقتی به سر می‌برید.
- اجاره ملک و زندگی پرهزینه اروپایی
در اینکه کیفیت زندگی شهروندان در برخی کشورهای اروپایی بالا است، شکی نداریم. اما این کیفیت بالای زندگی هزینه‌های زیادی به همراه دارد. هزینه بالای اقلام مصرفی از سختی های زندگی در اروپا است. البته اگر صاحبخانه باشید، قاعدتاً به راحتی با درآمد ماهیانه از پس این هزینه‌ها برخواهید آمد. اما چالش جدی اجاره و یا خرید ملک در کشورهای اروپایی است. بخش بزرگی از پتانسیل درآمدزایی مهاجران برای پرداخت اجاره ملک و یا خرید ملک هزینه می‌شود.
قیمت ملک در اروپا بسیار زیاد است و ارزش ناچیز ریال آن‌قدر نیست که تبدیل ملک از ایران تا خرید ملک در اروپا را پوشش دهد. برای همین تقریباً همه مهاجران تازه وارد تا سال‌ها طعم مستأجری را تجربه خواهند کرد و هزینه اجاره خانه در تمام کشورهای اروپایی خصوصاً شهرهای بزرگ و اصلی این کشور بالا است.
- مالیات در اروپا
مالیات بالای اروپا مشکل نیست، بلکه یک چالش است. پرداخت مالیات در اروپا قانونی است و کاملاً سفت و سخت نظارت می‌شود و قطعاً برای همگی ساکنین آن کشور به یک اندازه اجرا خواهد شد. از طرفی منابع حاصل از همین مالیات برای ارتقاء سطح کیفی و زندگی بهتر شهروندان اروپایی صرف شده و شرایط زندگی آنها را بهتر می‌کند. اما رقم بالای مالیات از چالش های زندگی در اروپا است. نرخ مالیات در برخی از کشورهای اروپایی بسیار زیاد و حتی فراتر از ۵۰ درصد است و پرداخت آن از منابع درآمدی افراد همیشه ساده نیست. از طرفی برای ما ایرانی‌ها که عمری بدون پرداخت مالیاتی خاص و یا سنگین زندگی کرده‌ایم، سپردن نیمی از درآمد ماهیانه به دولت ساده نخواهد شد.
- روند کند کارهای اداری
اگر تا هم‌اکنون از کم‌کاری و کاغذ بازی و مراحل زمان‌بر اداری داخل ایران شاکی هستید، بهتر است بدانید که انجام مراحل اداری در کشورهای اروپایی به مراتب کندتر از ایران است. البته با این تفاوت که مراحل کند اداری با کاغذ بازی کمتر اما پیچیدگی بیشتر به نسبت ایران انجام می‌شود. تعداد پرسنل دولتی در کشورهای اروپایی کم است و قوانین محدود کننده و نظارتی کافی است تا طی شدن مراحل اداری در این کشورها همواره کند و حوصله سربر باشد.
- سازگاری با شرایط آب‌وهوایی
خیلی از ایرانی‌ها پس از سال‌ها بر تمام مشکلات زندگی در اروپا غلبه کرده و با تمام چالش‌ها کنار می‌آیند، اما هرگز تفاوت‌های اقلیمی و شرایط آب‌وهوایی را درک نخواهند کرد. البته آب‌وهوا در کل اروپا یکسان نیست. مثلاً اقلیم کشورهایی مانند فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، سوئیس و… معتدل و چهار فصل است که برای خیلی‌ها خوش نشین است. اما در بسیاری کشورها مانند آلمان، انگلستان، هلند و… با هوای همیشه ابری و بارانی روبرو هستیم. در کشورهای اسکاندیناوی نیز سرمای قابل توجه حاکم است. از طرفی طولانی شدن روز و یا شب در نیمه‌های مختلف سال ماجرا را متفاوت می‌کند. خلاصه آب‌وهوای کشورهای اروپایی با آنچه در ایران سراغ دارید، به کل متفاوت است و سازگاری با این شرایط آب‌وهوایی گاهاً از سختی های زندگی در اروپا است.
تأثیر روش مهاجرت در شرایط زندگی
روش مهاجرت درکم و زیاد شدن مشکلات زندگی در اروپا تأثیرگذار است. به روش‌های گوناگونی می‌توانید برای مهاجرت به کشورهای اروپایی اقدام کنید، اما در همگی آنها نباید انتظار شرایط یکسان داشته باشید. به عنوان مثال مهاجرت از طریق پناهندگی بدترین و خطرناک‌ترین روش وارد شدن در خاک کشورهای اروپایی است که در تمام مدت اقامت افراد، زمینه‌ساز مشکلات بسیار زیادی است.
زندگی در کمپ‌های پناهندگی دشوار، طولانی مدت و بلاتکلیف است و ممکن است یک مهاجر پناهنده تا سال‌ها از حداقل حقوق شهروندی مانند تهیه کارت بانکی، پیاده کردن شغل و اجاره ملک و… برخوردار نباشد. سختی های زندگی در اروپا برای پناهندگان دوچندان است و اگر قصد دارید تا رؤیای زندگی آینده خود را در یک کشور اروپایی بسازید، بهتر است از مسیرهای قانونی برای ورود به کشور مقصد اروپایی خود اقدام کنید و هرگز گزینه پناهندگی را جدی نگیرید.
