سرای سعد السلطنه قزوین یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌های شهر زیبا و تاریخی قزوین است که در زمان قاجار بنا شد. همانطوری که می‌دانید، شهر قزوین در زمان پادشاهان صفوی و در عصر شاه طهماسب به عنوان پایتخت سیاسی ایران انتخاب شد و همین مورد موجب شد تا عمارت‌ها و کاخ‌های دیدنی بسیاری در این شهر زیبا ساخته شود.

در دوره شاه عباس صفوی که پایتخت ایران به اصفهان منتقل شد، قزوین همچنان به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران باقی ماند و در حال حاضر نیز اهمییت گردشگری و توریستی خود را با جاذبه‌های زیبا و طبیعت بکرش حفظ کرده است. برای گردش در سرای سعد السلطنه، بازار سنتی قزوین، خیابان سپه و دیگر دیدنی‌های این شهر تاریخی می‌توانید در سفر و تور قزوین با ما همسفر شده و در ادامه نیز درباره سرای سعدالسلطنه نیز بیشتر بخوانید. شرکت در تور قزوین آرامش سفر.

سرای سعدالسلطنه کجاست؟

سرای سعدالسلطنه در قزوین، خیابان امام خمینی و نزدیک به بازار قدیمی شهر واقع شده است. در واقع این عمارت همراه با تمام زیرمجموعه‌هایش در بافت تاریخی شهر و در نزدیکی عمارت کاخ چهلستون شاه طهماسب صفوی قرار گرفته است. بر همین مبنا باید گفت که آدرس سرای سعدالسلطنه بسیار سر راست و نزدیک به جاذبه‌های مهم شهر است، در نتیجه گردشگران می‌توانند به راحتی یک روز را به این بافت تاریخی زیبا و دیدنی اختصاص داده، تمامی جاذبه‌ها و بازار سنتی این ناحیه را یکجا با هم ببینند.

سرای سعدالسلطنه بازار قزوین در حال حاضر با شماره ۱۰۲۱ و به عنوان زیر مجموعه بازار سنتی قزوین در لیست میراث ملی ایران ثبت شده است. البته این مجموعه کاروانسرا مشهوری دارد که با شماره ۱۲۵۹۸ در لیست میراث ایران ثبت شده و به عنوان مجموعه یک تاریخی و گردشگری مجزا از بازار میزبان گردشگران است.

پیشینه و تاریخچه سرای سعدالسلطنه قزوین

قدمت سرای سعدالسلطنه قزوین به دوره ناصرالدین شاه قاجار می رسد. این بنا که توسط فرماندار وقت یعنی سعدالسلطنه بنا شد، شامل بخشی از بازار و کاروانسرای قدیمی، گرمابه و حجره‌های متعدد می‌شود. جالب است بدانید که این کاروانسرا در حال حاضر بزرگ ترین کاروانسرای سرپوشیده و درون شهری جهان است و از قسمت‌های مهمی تشکیل شده است.

سرای سعدالسلطنه با تکیه بر معماری ایرانی بنا شده و شامل تعدادی گرمابه، سرای اصلی، تیمچه و راسته، شترخان، چهارسوق، مسجد و چایخانه می‌شود. بر همین اساس میتوان اطمینان داشت که این سایت باستانی در گذشته نه تنها یک کاروانسرای مهم بلکه یک سرای بازرگانی ارزشمند و بین‌المللی هم بوده است.

ساخت و بنای کاروانسرا و سرای سعدالسطنه

بر اساس روایت‌های تاریخی این کاروانسرا در محل زمین چوگان قدیم شهر قزوین ساخته شده که در گذشته با نام میدان سعادت شناخته می‌شد. در این زمان با توجه به رونق اقتصادی با دولت روسیه، رفت و آمد تجار و بازرگانان به صورت مکرر، شروع تجارت با ترکیه و احساس نیاز به فضای تجاری جدید در سطحی وسیع که پاسخگوی نیاز مردم باشد، به فرمان محمدباقرخان سعدالسلطنه اصفهانی حاکم وقت شهر قزوین کاروانسرایی در محل زمین چوگان قدیم بنا و به کاروانسرایی بزرگ و مجلل تبدیل شد.

این کاروانسرا و تمام متعلقاتش توسط دو معمار اصفهانی و قزوینی هنرمند در سال ۱۳۱۲ ساخته و به بهره‌برداری رسید. این مرکز تا پیش از ۱۹۱۴ یعنی شروع جنگ اول جهانی مرکز تجارت قزوین بود و تا زمان فرمانروایی تزارها بر روسیه به عنوان پل تجاری و و بازرگانی اروپا و آسیا شناخته می‌شد. متاسفانه با روی کار آمدن لنین و انقلاب روسیه نبض اقتصادی این کاروانسرا که با تجارت در روسیه فعال بود از کار افتاد و در نهایت به مرور حجره‌های مختلف آن به تجار فروخته شد. این وضعیت ناگوار تا جایی پیش رفت که بخشی از این بنای تاریخی به کارخانه آرد سلامت فروخته شد و بعدها نیز قسمت‌های بیشتری از آن به بازار چوب تبدیل شد.

معماری سرای سعدالسلطنه در قزوین

سرای سعدالسلطنه به عنوان یکی از ارزشمندترین جاذبه‌های شهر از ۴ سوق اصلی در تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده که دارای گنبدی کاشیکاری شده و بسیار زیبایی است. در چهار طرف این گنبد، چهار نیم گنبد با نورگیر و رسمی‌بندی قرار گرفته که در نوع خود بی‌نظیر است.

این سرا همراه با تمام تعلقاتش شامل وسعتی ۶/۲ هکتاری می‌شود که در مرکز شهر و در واقع بافت تاریخی قزوین قرار گرفته است. مرمت سرای سعدالسلطنه قزوین توسط سازمان میراث فرهنگی انجام شده و در حال حاضر تمام قسمت‌های آن بازسازی شده است. در حال حاضر این سرا که به قسمت‌های مختلف تقسیم شده به هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع دستی، رستوران و کافه‌های سنتی تعلق داشته تا گردشگران بعد از گشت و گذار، تماشای مجموعه و عکاسی با خیال راحت از این سفر یادگاری و سوغاتی خریده و چند ساعتی را برای نوشینی و یا صرف غذا استراحت کنند.

اگرچه این بنا از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده، ولی مهم‌ترین قسمت آن چهارسوق است. قسمت چهارسوق سرای سعدالسلطنه شهر قزوین به نحوی بنا شده که مستقیما به خیابان اصلی متصل است و دارای هشتی ساخته شده از آجر و مزین با کاشی و یزدی‌بندی است.

این سرا از قسمت‌های مختلف، بازارچه و تیمچه، گرمابه و کاروانسرا تشکیل شده و مجموعه‌ای عظیم را تشکیل داده است. کاروانسرای این مجموعه نیز تعدادی سرای تودرتو دارد که به ۶ حیاط اصلی به نام‌های سعدالسلطنه، سعدی، نگارالسلطنه، راسته وزیر، بهشتی و قهرمانی می‌رسد.

حیاط نگارالسلطنه این سرا در قسمت غربی واقع شده و به راسته وزیر می‌رسد. این مجموعه بزرگ و باشکوه تاریخی قسمت غربی دارای دو حجره وسیع و دو انبار بزرگ است. حیاط سعدیه نیز در قسمت شرقی مجموعه است که به ۱۰ باب حجره و گرمابه می‌رسد.

کاروانسرای سرای سعدالسلطنه در قزوین

کاروانسرای این مجموعه به سرای سعدیه و سرای سعادت نیز معروف است و به قسمت بازارچه آن بازار سعدالسلطنه نیز می‌گویند. این مجموعه بخشی از ۳۸ سایت و بنای منتخب و برتر فرهنگی کشور است، که امروزه بدون شک مهمترین جاذبه گردشگری و تاریخی استان قزوین محسوب می‌شود. این بنا در حال حاضر توسط میراث فرهنگی بازسازی و مرمت شده و یکی از جاذبه‌های اصلی شهر زیبا و تاریخی قزوین است.

همسفر با تور قزوین برای گردش در سرای سعدالسلطنه

اگر می‌خواهید همراه با تورلیدر مجرب و بیمه سفر در قزوین گردش کرده و علاوه بر سرای سعدالسلطنه از دیگر جاذبه‌های باشکوه، مجلل و دیدنی شهر بازدید کنید، می‌توانید با تور قزوین ما همراه و همسفر شوید. این برنامه همراه با اقامت در بهترین هتل‌های شهر و صرف غذاهای محلی قزوین در رستوران های مشهور و معتبر است. ما از ابتدای مسیر تا بازگشت به مبدا برای سفری خوش و خاطره‌انگیز در کنارتان هستیم، تا باهم در پایتخت قدیم عصر صفوی گذر کرده، عکس های زیبا گرفته و خاطراتی متفاوت را تجربه کنیم.