شیراز، مهد سلسله هخامنشیان، یکی از دیدنی ترین شهرهای ایران است. شیراز، این شهر مملو از زیبایی، علاوه‌بر تاریخی غنی، دیدنی‌هایی بسیار زیبا و مردمانی مهربان، از غذا و خوردنی‌های بسیار لذیذ و خوشمزه‌ای برخوردار است. قصد ما از ادامه‌این مطلب، آشناسازی و معرفی بهترین غذاهای سنتی و محلی شیراز است تا راهنمای شکمگردی برای سفر بعدی شما به شیراز باشد. تور شیراز آرامش سفر
کلم‌پلوی شیرازی
اگر بخواهیم کلام خود را با پلو‌های محبوب شیراز آغاز کنیم، می‌توانیم به یکی از محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین آنان، یعنی کلم‌پلوی شیرازی اشاره کنیم. کلم‌پلوی شیرازی نه‌تنها در شیراز، بلکه در شهرهای دیگر ایران نیز آوازه بسیاری دارد و خیلی از افراد در خانه یا بعضی رستوران‌ها، این غذای لذیذ را سرو می‌کنند.
مواد لازمه برای طبخ این غذای سنتی شیرازی، کلم قمری، آرد نخودچی، گوشت چرخ‌کرده و سبزی‌های ترخون، شوید، ریحان و تره هستند. این مواد در کنار هم طعم لذیذ و دلچسب این غذا را به‌وجود می‌آورند. برای پخت، اول لازم است که کلم خردشده را با پیاز داغ تفت داد. سپس سبزی‌های خردشده را به‌همراه ادویه‌جات لازم به مخلوط قبلی اضافه می‌کنیم. در این مرحله، باید برنج را به‌همراه مخلوط کلم، دم کرد. لازم به ذکر است که پس از پخت برنج، کوفته قلقلی‌ها را به آن اضافه کنید. این غذا به‌همراه ماست و سبزی‌خوردن بسیار لذیذ‌تر می‌شود.
شیرازی‌پلو (ته‌چین مرغ و بادمجان)
از دیگر پلو‌های محبوب مردمان شیراز، شیرازی‌پلو است. این پلو در شیراز آوازه‌ای بسیار بلند دارد؛ غذایی لذیذ که به مزاج افراد بسیاری خوش می‌آید. این غذا را با بادمجان، برنج، تخم‌مرغ، مرغ، ماست و زیره درست می‌کنند.
در مراحل تهیه این غذای محلی شیراز، ابتدا برنج را با ماست و تخم‌مرغ و ادویه مخلوط می‌کنند و در کف ظرف مقداری از آن را می‌ریزند و پس از آن، روی آن را با مرغ و زرشک و بادمجان می‌پوشانند؛ به همین ترتیب ادامه می‌دهند و غذا را به مرحله پخت می‌رسانند. این غذا را در کنار سالاد بی‌نظیر شیرازی، برای دلپذیرترشدن میل بفرمایید.
شکرپلو شیرازی
از دیگر غذاهای محلی شیراز، شکرپلوی آن است که طعمی شیرین دارد و با شهد شکر، زعفران، برنج و خلال بادام طبخ می‌شود. در مرحله اول، برنج را برای دم کشیدن می‌گذاریم؛ اما قبل از دم‌کشیدن برنج، آن را در ظرفی جدا می‌ریزیم. سپس آن را با شهد شکر و زعفران مخلوط کرده و دوباره شروع به دم‌کردن برنج می‌کنیم. برای خوشمزه‌تر کردن این پلو، پس از دم کشیدن، روی آن را با خلال بادام و پوست نارنگی شیرین‌شده تزئین می‌کنیم.
پلو اسفندی
دیگر غذای سنتی و مغزی شیراز و استان فارس، پلو اسفندی است. این غذا بیشتر در روستای آباده طبخ می‌شود؛ اما طی سالیان، در میان مردمان شیراز نیز محبوبیت پیدا کرده است. پلو اسفندی را اصولا در اوایل اسفندماه هرسال می‌پزند. مواد تشکیل‌دهنده این پلو، عدس، لوبیا، نخود، ماش، میخک پودرشده، پیاز، گوشت گوسفند با استخوان، برنج، جو، گندم، فلفل سیاه، کره، نمک، روغن حیوانی و ادویه پلویی هستند.
ادویه پلویی که یکی از اصلی‌ترین مواد تشکیل‌دهنده این غذای لذیذ است، دارای ترکیبی از پودر زیره سبز، پودر زنجبیل، پودر گل‌سرخ، پودر دارچین، پودر جوز هندی و پودر هل می‌باشد.
برای پخت پلوی اسفندی، ابتدا گوشت را با زردچوبه و نمک و فلفل می‌پزند و در کنار آن، ظرفی دیگر قرار می‌دهند و در آن برنج و حبوبات و ادویه پلویی را دم می‌گذارند. در مرحله آخر، گوشت را در وسط برنج قرار داده و روغن حیوانی داغ را روی آن پخش می‌کنند و برای کامل دم‌کشیدن، آن را روی گاز می‌گذارند.
پاچه‌پلو شیرازی
از دیگر پلو‌ها و غذاهای محلی شیراز، می‌توان به پاچه‌پلو اشاره کرد. این غذا معمولا در زمستان و در صبح و با نان مصرف می‌شود. این غذا را با برنج، لپه، کشمش، گوشت چرخ‌کرده و زعفران طبخ می‌کنند. در شروع کار، همه این مواد را با هم مخلوط کرده و برای پختن می‌گذارند. قبل از شروع به پختن، باید به این مخلوط کمی سرکه شیره اضافه کرد و حتی هنگام پختن، هربار که سرکه تمام شد، باز هم باید اضافه کرد تا مواد کاملا پخته شود.
لوبیا‌پلوی شیرازی
لوبیا‌پلو، از غذا‌هایی است که در همه‌جای کشورمان سرو می‌شود، اما در شیراز، یک فرق اساسی دارد؛ آن‌هم این است که به‌جای لوبیا سبز، از لوبیا چشم‌بلبلی استفاده می‌کنند. این غذای لذیذ و مغذی را معمولا با مرغ یا گوشت زعفرانی سرو می‌کنند.
هویج‌پلو با گوشت قلقلی
اگر به‌دنبال غذایی سرشار از انرژی در بین غذاهای محلی شیراز هستید، هویج‌پلو با گوشت قلقلی پیشنهاد ما به شما است. این غذا با برنج، گوشت و هویج درست می‌شود. به‌علت استفاده از هویج و سرخ‌کردن آن با شکر، این غذا از طعمی شیرین برخوردار است. در کنار این غذا، گوشت قلقلی یا همان کوفته‌ریزه سرو می‌شود.
دمپخت شیرازی
دیگر پلو و غذای سنتی و خوشمره شیراز، دمپخت است. برای تهیه دمپخت، اول از همه باید هویج‌ها را با پیاز‌های سرخ‌کرده تفت داد. سپس نوبت به اضافه‌کردن عدس، نمک و فلفل می‌رسد و باید آن‌ها را با هم گذاشت تا خوب بپزند. پس از انجام این کار، باید کلم و سبزی‌هایی مانند شوید، ریحون، ترخون و جعفری را به بقیه مواد اضافه کرد و اجازه پخته‌شدن به آن‌ها داد. پس از اتمام همه این مراحل، برای کامل‌کردن این دمپخت شیرازی، به آن برنج اضافه می‌کنیم و می‌مانیم تا دم بکشد.
رب‌پلو
رب‌پلو، یکی دیگر از غذاهای محلی شیراز است که گاهی اوغات با ماهیچه نیز سرو می‌شود. مواد تشکیل‌دهنده این غذا برنج، گردو، کشمش، شکر و رب انار یا گوجه است و در کنار هم، یک طعم خوشمزه را به‌ارمغان می‌آورند.
برای پخت این غذای سنتی شیراز، ابتدا در یک ظرف گردو، پیاز داغ و کشمش را با هم و در ظرفی دیگر، رب، شکر و روغن را با هم ترکیب می‌کنند. سپس بعد از دم‌گذاشتن برنج، به آن مخلوط رب را می‌افزایند و پس از آن، پیاز داغ، گردو و کشمش را نیز در وسط برنج جای می‌دهند و دوباره برای دم کشیدن می‌گذارند.
رنگینک شیرازی
رنگینک نام نوعی شیرینی است که در تهیه آن از خرما، آرد، پودر دارچین، خاک قند، پسته ریزشده، پودر هل و مغز گردو استفاده می‌شود. در این شیرینی، به‌خاطر وجود خرما و پودر دارچین، وعده‌‌ای مقوی به‌وجود می‌آید. برای تهیه رنگینک، در یک ظرف داغ، آرد را در روغن سرخ می‌کنند و پس از سرخ‌کردن، آن را کنار می‌گذارند تا سرد شود؛ سپس به آن خاک قند و دارچین و پودر هل می‌افزایند.
در ظرفی دیگر، خرماها را آماده می‌کنند و به‌جای هسته، در آن‌ها مغز گردو می‌گذارند. برای مرحله آخر، کمی از مخلوط آرد را در کف ظرف و روی آن خرماها را قرار می‌دهند و روی خرماها را با باقی آرد می‌پوشانند و با قاشق، آن را فشار می‌دهند تا سطح وسایل به‌هم بچسبند؛ سپس در قالب‌های مختلف می‌برند و سرو می‌کنند. از پسته خردشده هم برای تزئین استفاده می‌شود.
سالاد شیرازی
سالاد شیرازی، یکی از معروف‌ترین خوردنی‌های شیراز است. البته که این سالاد معروف و محبوب نیازی به معرفی ندارد و تقریبا سر تمام سفره‌های ایرانی، این سالاد نقش بسزایی دارد. در ساده‌ترین حالت، این سالاد متشکل از خیار، گوجه، پیاز و آبلیمو است.
تهیه این سالاد کار بسیار ساده‌ای است و زمان زیادی نمی‌برد؛ اول از همه، خیار، گوجه‌فرنگی و پیاز را خرد کرده و در ظرفی قرار می‌دهند. به این سه، آبلیمو و ادویه‌جاتی مثل فلفل و نمک اضافه می‌کنند. سالاد شیرازی که به یک سالاد ملی نیز مشهور است، کنار هرنوع غذا و از هر اقلیمی بسیار لذیذ می‌شود.
آش سبزی
از پلو‌های خوشمزه شیراز که بگذریم، می‌توانیم به دیگر غذاهای سنتی شیراز برسیم. یکی از انواع این غذا‌ها، آش‌های شیراز است.
آش سبزی یکی از آش‌های خوش مزه و غذاهای محلی شیراز است که مواد تشکیل‌دهنده آن سبزی ترخون و تره، گوشت، برنج، عدس، لوبیا سفید، نخود، روغن و دارچین است. در کنار این آش، می‌توان از روغن داغ، پیاز داغ، آّبلیمو و نان سنگک لذت برد.
آش ماست شیرازی
از دیگر آش‌ها و غذاهای محلی شیراز، آش ماست شیرازی است که از برنج، پیاز داغ، لپه، سبزی و ماست درست می‌شود. برای طبخ این آش، ابتدا لپه و برنج را با هم می‌پزند و سبزی‌های شوید و ترخون را به آن اضافه می‌کنند. در جای دیگر، گوشت را با پیاز و ادویه پخته و می‌کوبند. پس از کوبش، آن را به بقیه مواد می‌افزایند و پس از پخت کامل، نوبت به اضافه‌کردن ماست است. آش ماست شیرازی در بین مردمان این منطقه طرفداران بسیاری دارد.
کوفته سبزی شیرازی
پس از آش‌ها، نوبت به کوفته‌های شیرازی می‌رسد. کوفته اول در این فهرست، کوفته سبزی شیرازی است. این کوفته از سبزی، گوشت، نخود، کشمش و برنج تهیه می‌شود. برای تهیه کوفته لذیذ، مقداری حوصله به خرج دادن نیاز است. مردمان شیراز، برای آماده‌سازی مواد این کوفته، نخود را از یک روز قبل از طبخ در آب می‌خیسانند. برنج، گوشت، سبزی و نخود را باید با هم چرخ کرد تا خمیر کوفته شکل گیرد. پس از آن، کشمش را به‌همراه پیاز داغ درون و وسط این کوفته قرار می‌دهند و کوفته را درون آب‌جوش می‌گذارند تا بپزد.
کوفته هلوی شیرازی
کوفته هلو یکی دیگر از غذاهای سنتی شیراز است. نکته جالب توجه در رابطه با این کوفته این است که هیچ هلویی در آن به‌کار نمی‌رود! تنها دلیل نام‌گذاری این غذا به هلو، اندازه و ظاهر آن است. در این کوفته لذیذ از گوشت، تخم‌مرغ، هویج، آرد نخودچی، پیاز داغ، گردو، کشمش و آلو بخارا بهره‌وری می‌شود. ابتدا پیاز را به‌همراه هویج و گوشت مخلوط و شروع به ورزدادن آن می‌کنند. در مرحله دوم، آلو بخارا را با گردو و کشمش در مرکز کوفته گذاشته و شکل می‌دهیم. برای مرحله آخر، کوفته را در آب‌جوش قرار می‌دهیم تا پخته شود.
کوفته گشنیز شیرازی
دیگر کوفته شیرازی، یک غذای متفاوت و خوشمزه به‌نام کوفته گشنیز شیرازی است. این کوفته از گوشت چرخ‌کرده، آرد نخودچی، برنج، گشنیز، تخم‌مرغ، گوجه فرنگی و دیگر مواد تشکیل می‌شود. ماده اصلی این کوفته، گشنیز است؛ همین علت باعث می‌شود که این کوفته طعم متفاوتی با دیگر کوفته‌ها داشته باشد.
اشکنه یا آب پیازک شیرازی
از دیگر غذاهای محبوب شیراز، می‌توان به اشکنه یا آب پیازک اشاره کرد که از غذاهای پرطرفدار استان فارس نیز هست. این غذای آبگوشت مانند از تخم‌مرغ، ماست، پیاز، شنبلیله تازه، روغن و نعنای خشک درست می‌شود.
دوپیازه شیرازی
دوپیازه که از غذاهای محلی شیراز است، بسیار سریع حاظر می‌شود. خیلی از مردم به آن گوشت چرخ‌کرده یا قارچ هم اضافه می‌کنند و آن را غالبا با نان و گاهی با برنج میل می‌کنند. مواد تشکیل‌دهنده دوپیازه عبارتند از: گوجه‌فرنگی یا رب گوجه‌فرنگی، پیاز داغ، نمک، سیب‌زمینی، ادویه و روغن. تهیه این غذا اینگونه است که سیب‌زمینی و پیاز را با هم سرخ کرده و به آن ادویه و رب اضافه می‌کنند.
یخنی نخود
یخنی نخود که درواقع همان آبگوشت و کوبیده آن است، یکی دیگر از غذاهای محلی شیراز است که مواد تشکیل‌دهنده آن گوشت، سیب‌زمینی، نخود، پیاز، نمک و زردچوبه هستند.
خورشت قورمه‌به
تا اینجا به این موضوع پی بردید که طعم شیرین در غذاهای شیرازی، چیز غریبی نیست. خورشت قورمه‌به یکی دیگر از غذاهای شیرین و پرطرفدار شیراز است. این غذا از گوشت راسته چربی‌دار، لپه، آبلیمو، پیاز، زعفران، شکر، زردچوبه، فلفل و نمک تهیه می‌شود.
فرهنگ غذایی شیراز
در بیشتر مواقع، مردمان شیرازی برای وعده صبحانه، از آش‌های محلی خود تغذیه می‌کنند و اگر بخواهیم دو خوراکی اصلی آنان را نام ببریم، می‌توانیم به ماست و خرما اشاره کنیم. ما می‌توانیم با دقت بر مواد تشکیل‌دهنده غذای شیراز، به این نکته پی ببریم که یکی از مواد اصلی هر غذا، برنج است و همچنین به‌جای تکه‌های گوشت، از کوفته‌ریزه استفاده می‌کنند. از لذت‌های غذایی پاییز شیراز، می‌توان به لیموی تازه به‌جای آبلیموی آماده اشاره کرد. شیرازی‌ها در شب‌نشینی‌های خود، از میهمانان با کاهو و آب ترشی پذیرایی می‌کنند و تلاش می‌کنند که در سفره شام خود، از انواع پلو‌های لذیذ شیرازی بهره‌مند شوند.
