فهرست مطالب این مقاله
غار کتله خور زنجان یکی از جاذبههای طبیعی و از دیدنیهای غرب کشور است که گشت و گذار در آن بهانهای برای سفر به زنجان است. برای بازدید این غار زیبا و دیدنی که از میلیونها سال پیش همچنان به همین شکل باقیمانده، زیبایی فوقالعاده داشته، یادگاریهای باستانی داشته البته روزها و مردمان بسیاری را در تاریخ دیده، میتوانید با تور زنجان و بازدید غار کتله خور با ما همراه شوید. شرکت در تور زنجان آرامش سفر.
غار کتله خور زنجان کجاست؟
غار کتله خور استان زنجان یکی از بهترین جاذبههای غرب کشور است که برای رسیدن به آن از تهران باید به طرف زنجان رفته و سپس راهی منطقهای به نام خدابنده شوید. به همین دلیل است که این غار در ۱۵۵ کیلومتری جنوب زنجان با نام غار کتله خور زنجان خدابنده هم شناخته میشود.
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که کتله خور به چه معناست؟ در این باره خوب است بدانید که بومیان این استان به کوهها و تپههایی که ارتفاع کمی دارد، کتله میگویند. از سوی سوی دیگر موقعیت جغرافیایی غار به صورتی است که پشت به خورشید یا در گویش کهن خور واقع شده و همین موجب شده تا به این غار کتله خورشید یا کلته خور گویند. البته برخی دیگر اعتقاد دارند که کتله در زبان ترکی در معنای پستی و بلندی داشته و خور نیزمعنای آسان میدهد و به دلیل پیمایش آسانی که غار دارد، بدین اسم نامگذاری شده است. در هر صورت، اگرچه علت نامگذاری دقیق غار مشخص نیست اما می توان هر دو روایت را درست دانست.
تاریخچه غار کتله خور زنجان
غار کتله خور زنجان توسط غارنوردی به نام جمالی زنجانی در سال ۱۳۳۰ به ثبت رسید اما جالب است بدانید که زمان کشف آن دقیقا ۳۰ سال پیش و در سال ۱۳۰۰ بود. این غار به دلیل طولانی بودن دهلیز ورودی و سقف کوتاه، مشکلات مربوط به پیمایش غار و نداشتن جاذبههای طبیعی به اشتباه در سال ۱۳۴۲ به عنوان غار بدون ارزش باستانی و اهمیت تلقی شد تا اینکه در سال ۱۳۶۵ توسط غارنوردان همدانی، غار کتله خور به طور کامل بازدید و پیمایش شد و مجدد مورد اهمییت قرار گرفت.
غار کتله خور زنجان پیشینه ای ۱۲۰ میلیون ساله داشته و تمام اتفاقات زمینشناسی و زلزلههای متعدد این سالها منجر به برخی تغییرات و شکستگیها در داخل غار شده است. از این غار در حدود ۸۰ اسکلت مربوط به انسانهای اولیه پیدا شده که بر همین اساس میتوان حدس زد انسان های اولیه در ۱۰۰ متر اولیه این غار زندگی میکرده اند.
ویژگیهای طبیعی غار کتله خور
غار کتله خور زنجان از سه طبقه تشکیل شده و دارای گذرگاه اصلی و تونلهای فرعی، استلاکتیتها و استلاکمیتها به عنوان ویژگی های زمین شناختی کتله خور، قندیلهای مخروطی آویزان از سقف است که همگی این ویژگیهای طبیعی غار از بلورهای شیشه ای شفاف ساخته شده، نور را به زیبایی بازتاب داده و البته به دلیل ترکیبات شیمیایی خاصش رنگهایی متنوع دارد.
غار کتله خور قدمتی به عمر غار علیصدر همدان داشته ولی بر خلاف علیصدر که منابع آبی دارد، کتله خور غاری خشک با آهکهای خالص به شکلهای مختلف است. قسمتهای مختلف کتله خور به دلیل شکلهای مختلفی که به دلایل طبیعی در طی زمان به خود گرفته با نامهای مختلفی شناخته میشود که از مهمترین آنها باید میتوان به میدان بیستون، میدان چهل ستون، میدان پنج شیر، پای فیل و تونل قندیلی اشاره کرد. بسیاری از پژوهشگران معتقدند که کتله خور دارای ۷ طبقه است ولی در حال حاضر تنها ۳ طبقه از آن کشف شده است.
غار کتله خور در حدود ۱۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع داشته و ورودی غار نیز دهلیزی ۴۰۰۰ متری با سقفی کوتاه است. این ورودی در همان ابتدا چندین دهلیز فرعی داشته و بعد از آن به منطقۀ وسیع ۹۵۰ متری با سربالایی های دو متری و گودال های خشک میرسد. در انتهای این گودالها شاهکار غار کتله خور یعنی تالاری مملو از ستون، استلاکتیته و استلاکمیت منتظر شماست.
ویژگی های باستان شناختی کتله خور زنجان
مردم محلی به غار کتله خور در زبان ترکی، یورت یری میگویند که محل زندگی اجداد و نیاکان معنا میدهد. همین مهم را میتوان شاهد گرفت که کتله خور محل زندگی مردمان گذشته بوده و جالب است که شواهد باستان شناسی نیز این مهم را تائید کرده است. تعدادی از اسکلتهای یافت شده و سفالهای قدیمی نشان از سکونت انسانهای اولیه در این غار در هزاره دوم قبل از میلاد میدهد. همانطور که پیشتر گفتیم، انسانهای اولیه چندان در این غار پیش نرفته و در همان دهلیز ورودی ساکن بودند. امروزه این غار تاریخی بر اساس پیشمایشها و دادههای غارنوردان تقریبا آنالیز محیطی شده و به سه قسمت مهم تقسیم شده و علاوه بر کوهنوردان عموم مردم نیز می توانند از آن استفاده کنند.
قسمت های مختلف غار کتله خور زنجان
در حال حاضر غار کتله خور دارای قسمت تفریحی، قسمت ورزشی و قسمت فرهنگی میشود. قسمت تفریحی برای بازدید عموم آماده است و دو کیلومتر طول دارد که تقریبا شامل یک سوم از وسعت غار میشود. بخش ورزشی غار نیز با وسعت ۴ کیلومتر برای استفاده کوهنوردان و غارنوردان است و جالب است که هنوز انتهای آن کشف نشده است. قسمت فرهنگی کتله خور نیز در حنوب غار شامل دالانی شده که برای برگزاری برخی مراسمها استفاده میشود. این قسمت راه به بیرون نداشته و دالانی کاملا طبیعی است که مسیر خروجی آن به صورت مصنوعی ساخته شده است.
گردش در غار کتله خور در تور زنجان
غار کتله خور زنجان در نزدیکی خدابنده و در ۱۵۵ کیلومتری جنوب زنجان یکی از بهترین جاذبههای طبیعی غرب کشور برای گشت و گذار است که میتوان در تور زنجان برنامهای کامل برای بازدید آن برنامهریزی کرد. با توجه به شرایط کلی درون غار و عدم تابش خورشید حتما باید در این برنامه لباس گرم همراه داشته و با کفش، کوله مناسب و همراه داشتن تنقلات به این پیمایش پر هیجان رفت.
برنامه بازدید غار کتله خور زنجان همراه با بیمه سفر و حضور تورلیدر برگزار خواهد شد که از ابتدای مسیر تا بازگشت به مبدا در کنار گردشگران خواهد بود. به این ترتیب سفری به یادماندنی و پر هیجان را در زنجان تجربه کرده و میتوانید با عکسهایی دیدنی و خاطراتی فراموش نشدنی به خانه برگردید. برای هیجان گشت و گذار در غار کتله خور در تور زنجان و تجربههایی جدید در این برنامه منتظرتان هستیم.