فهرست مطالب این مقاله
غار علیصدر یکی از بزرگترین غارهای آبی در ایران و جهان و یکی از معدود غارهای آبی است که قایقرانی در آن امکانپذیر است. این غار بزرگ و زیبا در ۷۵کیلومتری شمال‌شرقی شهر همدان و در کوه‌هایی به‌نام سوباشی در شهرک کبودرآهنگ در روستایی به‌نام علیصدر واقع شده است.
ارتفاع غار علیصدر همدان ۲۱۸۰متر از سطح دریا است؛ اما ازآنجایی‌که هنوز همه قسمت‌های این غار کشف نشده است، هیچ‌کس از طول و عمق دقیق آن اطلاع ندارد. غار علیصدر محلی دلپذیر برای گردشگران است؛ چراکه تفاوت شدید دما در داخل و خارج، این غار را به محلی منحصربه‌فرد تبدیل کرده است. برخی محققان عنوان کرده اند که این غار با غار کتله‌خور در زنجان پیوند خورده است. غار علیصدر معجزه مادر طبیعت است؛ زیرا بسیاری از مناظر شگفت‌انگیز زمین‌شناختی در آن وجود دارد.در تور همدان میتوانید از این غار دیدن نمایید.
ورود به غار علیصدر همدان از ورودی طبیعی آن(حوضچه) توسط پله‌ها امکانپذیر شده است که شیروانی و سقف‌دار شده است. پله‌ها در یک گالری خشک به‌طول تقریبا ۳-۴متر و عرض ۶-۸متر به یک باند بتنی پایین می‌روند. قسمت ورودی خشک غار ازطریق پیچ‌وخم‌های کنترل‌شده مشترک، از معابر کوچکتر به ورودی اصلی غار علیصدر متصل می‌شوند.
پس از ورود به غار، با منطقه‌ای به وسعت حدودی ۲۷۰مترمربعی روبه‌رو هستیم که در آن می‌توانیم مدتی استراحت کنیم و منتظر نوبت بنشینیم؛ با طی کردن مسیری، به اسکله می‌رسیم و ازآنجا به بعد، برای بازدید از غار باید از قایق‌ها استفاده کنیم.
غار علیصدر همدان
با شروع حرکت در غار، در امتداد کانال‌های آب که تقریبا بین ۲ تا ۵۰متر عرض دارند، با تعدادی از سالن‌های لابیرنتی روبه‌رو هستیم. تمام مسیرهای این غار در یک میدان مرکزی گسترده به‌نام جزیره ختم می‌شود؛ این میدان مساحتی بالغ‌بر ۷۵۰مترمربع دارد و در فاصله ۳۵۰متری از اسکله‌ای که از آن سرچشمه می‌گیرد، واقع شده است.
فاصله‌ی سقف در این بخش از سطح آب، بالغ‌بر ۱۰ تا ۲۰متر است و توسط رسوبات کربنات‌کلسیم پوشیده شده است. استالاکتیت‌ها (سازندهای یخی‌شکل آهک آویزان از سقف غار که با قطره‌های آب حاوی مواد معدنی درطول زمان تشکیل شده است) در رنگ‌های مختلف، زیبایی این غار بی‌نظیر را دوچندان می‌کند؛ علاوه‌براین حیرت‌انگیزترین استالاگمیت‌ها(سازندهای آهک که به‌سمت بالا مانند ستونی از کف غار امتداد دارد و آب حاصل از استالاکتیت درون آن می‌ریزد) نیز در این غار شگفت‌انگیز یافت می‌شوند.
کشف غار علیصدر همدان
غار علیصدر همدان در گذشته‌های دور هم به‌عنوان پناهگاه و هم به‌عنوان منبعی برای ذخیره آب آشامیدنی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
در دوره صفویه(قرن شانزدهم میلادی)، افراد محلی از کانال‌هایی که به‌صورت دستی حفر شده بودند، از آب غار برای مصارف کشاورزی استفاده می‌کردند، اما تا سال۱۹۶۳ چیزی در مورد این غار نمی‌دانستند که گروهی از ۱۴کوهنورد مسئولیت کشف طول، عرض، عمق و ارتفاع غار را برعهده گرفتند.
با ورود به ورودی باریک(حدود ۵۰سانتیمتر) به یکی از تالارهای اصلی منتهی می‌شود. این سوراخ که تنها کوهنوردان حرفه‌ای قادر به طی‌کردن آن بودند، به‌عنوان تنها دسترسی به داخل غار درون آن باقی مانده بود، تا سال۱۹۷۴ که عبدالله حاجیلو با سمت رئیس هیئت کوهنوردی همدان در آن زمان، با کمک افراد محلی عرض آن را ۵متر گسترش داد. در سال بعد آن‌ها یک بستر بتنی را برای بازدیدکنندگان پیاده‌روی ایجاد کردند و با تهیه امکانات روشنایی، علیصدر برای بازدیدهای عمومی آماده شد .
ویژگی های منحصربه‌فرد غار علیصدر همدان
دریاچه گسترده غار علیصدر همدان جذاب‌ترین بخش آن می‌باشد؛ به‌طوری که قایقرانی را در قسمت‌های عمیق‌تر ممکن می‌کند. آب این دریاچه از چشمه‌های آب زیرزمینی و نشت آب از دیوارها و سقف‌ها تأمین می‌شود؛ بنابراین آب هیچ رنگ و بوی خاصی ندارد.
حتی می‌توان تا عمق ۱۰متری آب را بدون مشکل مشاهده کرد و این پدیده میزان درخشندگی آب را نشان می‌دهد که در نوع خود منحصربه‌فرد است. همچنین این آب قابل نوشیدن است و حاوی آهک و مواد معدنی بسیار زیادی است. دمای آب غار درطول سال چه در فصل‌های گرم و چه در فصل‌های سرد، تغییری نمی‌کند و حدود ۱۲درجه سانتیگراد باقی می‌ماند.
یکی دیگر از ویژگی‌های غار، هوای تمیز و تازه آن و بری از هر‌گونه آلودگی و گردوغبار است.
کانال‌های غار، یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب و منحصربه‌فرد غار علیصدر همدان می‌باشد که نسبت به دیگر غارهای آبی جهان، تفاوت‌هایی دارند. این کانال‌ها به‌گونه‌ای هستند که می‌توان با قایق‌های معمولی به‌راحتی از آن عبور کرد. درطی سفر با قایق خود ازطریق غار، سعی کنید هنگام سوارشدن بر یک قایق، محیط اطراف را با دقت بالایی تماشا کنید. نورپردازی‌های جذاب و استادانه‌ای که در این غار به‌کار رفته است، زیبایی‌های این غار خارق‌العاده را بیش از پیش نشان می‌دهد و تجربه‌های متفاوت و عالی برای بازدیدکنندگان به‌ارمغان می‌آورد.
حقایق غار علیصدر همدان
- غار علیصدر همدان به‌صورت کاملا طبیعی به‌وجود آمده و هیچ انسانی در ساختن آن دخیل نبوده است.
- براساس یافته‌های دانشمندان، آب غار علیصدر همدان در دسته آب‌های سرد(حدودا ۱۲درجه) قرار می‌گیرد.
- براساس آزمایشات انجام‌شده و شواهد تجربی، هوای این غار سبک است. برای بررسی این موضوع میتوانید با روشن‌کردن یک شمع و دیدن شعله آن که ثابت و بدون حرکت است، به‌وضوح به این امر پی می‌برید.
- براساس آزمایش‌های انجام‌شده و آنالیز مواد محلول موجود در آب غار، ثابت شده است که PH آب غار تقریبا نزدیک به خنثی است.
- از آنجایی‌که در غار هیچ‌گونه نوری وجود ندارد و همچنین به‌دلیل وجود املاح فراوان، حیات جانوری و گیاهی در این غار وجود ندارد.
- هرچند این غار زیرزمینی است، اما گازهای مسموم در آن وجود ندارند.
- این غار باوجود قدمت بسیار، هنوز زنده است. طبق علم زمین‌شناسی، یک غار تا زمانی که صدای نشت آب وجود دارد، زنده و درحال تغییر است.
- طولانی‌ترین غار آبی جهان، غار علیصدر است.
- غار علیصدر معروف‌ترین غار کشور عزیزمان ایران است.
- طول کل این غار ۱۱۲۰۰متر است که تنها ۲۴۰۰متر قابل بازدید است.
- ارتفاع غار علیصدر از سطح دریا بالغ‌بر ۲۱۰۰متر است.
- غار علیصدر یکی از بزرگترین و البته معدود غارهای مناسب برای قایقرانی است.
- باتوجه به تفاوت قابل‌توجه در دمای خارج و داخل غار و خنک‌بودن هوا در داخل، غار علیصدر یکی از مکان‌های جذاب در ایام تابستان است.
- در این غار با مناظر زمین‌شناسی روبه‌رو می‌شوید و میتوانید شگفتی‌های طبیعت را از نزدیک ببینید.
- غار علیصدر قدمتی بالغ‌بر ۱۹۰میلیون سال دارد و در شمار غارهای زنده دنیا قرار گرفته است.
- باوجود بازدید روزانه تعداد زیادی از گردشگران و بازنشر گاز کربن دی‌اکسید، هوای داخل غار آلوده نمی‌شود؛ زیرا پیوسته درحال تبادل با محیط پیرامون است.
- وجود تالارهای مختلف و بزرگ نیز یکی دیگر از ویژگی‌های این غار است. از تالارهای این غار می‌توان از تالار آزادی با ابعاد ۴۰ × ۶۰ × ۱۰۰ یاد کرد.
- جدا از موجودات تک‌سلولی و جلبک‌ها، فقط یک موجود زنده در آب غار وجود دارد که آن را علیصدر نیفارگوس می‌نامند.
- شواهدی در مورد ساکنان غار ماقبل تاریخ در علیصدر وجود دارد.
- عمق آب در غار از ۵۰سانتیمتر تا ۱۴متر متغیر است.
- حداکثر ارتفاع سقف غار از دریاچه ۵۴متر است؛ یعنی به‌اندازه یک ساختمان ۱۸طبقه.
- سطح آب داخل غار بسیار بالاتر از نقاط اطراف غار است.
به دلیل ویژگی‌هایی که در بالا ذکر کردیم و همچنین موارد دیگر، هر خواننده‌ای مجاب می‌شود که حتی برای یکبار هم که شده، از این غار شگفت‌انگیز بازدید کند؛ غاری که با جذابیت‌های بصری بسیار، خاطرات خوشی را در ذهن شما ثبت خواهد کرد و یکی از نعمت‌های بی‌بدیل خداوند بوده که آن را به بندگان خود عرضه کرده است.
بهترین زمان برای بازدید از غار علیصدر همدان
بهترین زمان برای بازدید از غار علیصدر همدان در بهار و تابستان است؛ هرچند که بازدید در فصول سرد سال نیز ممکن است؛ چون همان طور که گفتیم دمای داخل غار ثابت است و شما از شلوغی‌های صف بازدیدکنندگان نیز در امان هستید.
اهمیت تاریخی غار علیصدر همدان
قدمت غار علیصدر همدان به ۱۳۰ تا ۱۹۰میلیون سال پیش باز می گردد. دوره‌ای که در علم زمین شناسی از آن به دوران دوم زمین‌شناسی، یعنی دوره ژوراسیک یاد می‌شود.
غار علیصدر همدان اهمیت تاریخی نیز دارد؛ چراکه کشف ابزارهای تاریخی و آثار هنری که از هزاران سال قبل بازمانده‌اند، ازجمله کوزه و پارچ، نشانگر این است که انسان‌ها از ۱۲۰۰۰سال پیش در این مکان زندگی می‌کردند. علاوه‌براین، نقاشی آهو، گزله و ماله، صحنه‌های شکار و تصویر کمان و پیکان روی دیوارها و معابر بخش خروجی و…، نشانگر این نکته است که در سنین تاریخی بدوی و در دوره شکار، انسان‌ها در این غار زندگی می‌کردند.
مسیرهای آبی غار علیصدر همدان
اکنون بیش از ۱۶کیلومتر مسیر آب و زمین غار علصدر مورد بررسی قرار گرفته است، اما هنوز همه مسیرها مشخص نیستند و عملیات اکتشاف همچنان ادامه دارد. جالب است بدانید که در بعضی موارد معابر و مسیرهای جدید آب به طول حدود ۱۰ تا ۱۱کیلومتر پیدا شده است. حتی برخی از این کانال‌ها از خشکی و مسیرهای آن سر درآورده‌اند و درنهایت در یک دریاچه پس از مسافت‌های طولانی به پایان می‌رسد.
رفتن به غار علیصدر همدان
می‌توان برای بازدید از این جاذبه گردشگری همدان، درطول روز با مینی‌بوس‌هایی که برای این امر درنظر گرفته شده‌اند، به این غار شگفت‌انگیز عزیمت کرد. تاکسی‌هایی هم وجود دارند که توسط مراکز ذیربط برای انتقال مسافران درنظر گرفته شده‌اند. دیوارهای گلی روستای میحمله علیا نیز درطول مسیر توجه مسافران را به خود جلب می‌کند. تور غار علیصدر همدان در آژانس مسافرتی آرامش سفر ماندگار برای بازدیدکنندگان محترم در دسترس است.
برای رسیدن به غار علیصدر همدان میتوانید از دو مسیر استفاده کنید:
- از مسیر جاده همدان به لالجین و سپس به بیجار بروید و به غار علیصدر برسید.
- از همدان به‌سمت شهر کبودرآهنگ حرکت کنید؛ در مسیر خود به‌سمت نوژه (مسیر همدان به رازان) بپیچید و به سمت غار بروید.
امکانات غار علیصدر همدان
امکانات رفاهی بسیاری در مجموعه غار علیصدر همچون یک مهمانسرا، ویلاهای چوبی تک و دو خوابه، سوئیت‌های اقامتی، رستوران، مرکز فروش صنایع‌دستی، نمازخانه و پارکینگ برای آسایش گردشگران و مسافران و بازدیدکنندگان درنظر گرفته شده است.
محل اسکان در غار علیصدر همدان
برای اسکان در غار علیصدر و استفاده از طبیعت، می‌توان در آنجا چادر زد یا هتل علیصدر را که در نزدیکی ورودی غار قرار دارد و آماده پذیرایی از مسافران است را برای اقامت انتخاب کرد؛ علاوه‌براین در خانه‌های ییلاقی که قیمت آن‌ها متفاوت است هم می‌توان اقامت داشت. رستوران و سوئیت‌هایی با قیمت معقول و مناسب ساخته شده‌اند که آماده پذیرایی از میهمانان گرامی هستند. مسافران می‌توانند از نوشیدنی‌هایی که توسط غرفه‌های اطراف غار ارائه می شوند، استفاده کنند.
رستوران های نزدیک غار علیصدر همدان
رستوران نوری، رستوران بهار، رستوران پردیس، غار توریستی پیتزا، رستوران سرچشمه، رستوران آنادانا و رستوران آریانا رستوران‌های نزدیک غار علیصدر همدان هستند. شما می توانید قبل یا بعد از بازدید خود، برای صرف ناهار یا صبحانه در یکی از این رستوران‌ها برنامه‌ریزی کنید.
امیدواریم با مطالبی که در این مقاله ذکر شد، توانسته باشیم کمکی هرچند ناچیز در شناساندن بخشی از شگفتی‌های این مرزوبوم داشته باشیم. درنهایت آروزی سفری خوش در بازدید از غار شگفتی‌ساز علیصدر و همچنین شهر تاریخی همدان برای شما آرزومندیم.
